Matematik öğretmeni
ATATÜRK soyadını kendisi mi vermişti?
'ATATÜRK' soyadını kendisi mi vermişti?
24.11.2011 09:37
21 Haziran 1934’te kabul edilen ve 2 Temmuz’da da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Soyadı Kanunu”ndan sonra, Türkler arasında bir soyadı alma yarışı başlamış ve henüz bir soyadı bulunmayan Mustafa Kemal için de hummalı bir arayış başlamıştı
Necdet Sevil- Dünya Bülteni / Tarih Dosyası
Mustafa Kemal Atatürk’ün hayatına ilişkin bilgilerimizin çoğu genelde ezbere dayalı, araştırılmamış ve kısa bilgilerden oluşmaktadır. Bu durumun önde gelen nedenleri ise, Atatürk’ün hayatının bugüne kadar yeterince araştırılmamış, “bazı resmi çevrelerin tekelinde kalmış ve bir hayli tabulaştırılmış olmasıdır. Buna rağmen son dönemde bu konu ile alakalı olarak yapılan araştırmalar ve bilhassa Doç. Dr. Mehmet Ö. Alkan’ın yakın bir zamanda ortaya çıkardığı yeni bilgilerle bu konuda büyük bir mesafe kat edilmiştir. Bu araştırmalar sonucunda ortaya çıkan önemli hadiselerden biri de, “Atatürk” soyadının veriliş hikâyesidir.
21 Haziran 1934’te kabul edilen ve 2 Temmuz’da da Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren “Soyadı Kanunu”ndan sonra, Türkler arasında bir soyadı alma yarışı başlamış ve henüz bir soyadı bulunmayan Mustafa Kemal için de hummalı bir arayış başlamıştı. “Hatta bu amaçla CHP Meclis grubunda özel bir komisyon kurulmuş, dilci ve tarihçi üyeler ’soyadı’ bulma seferberliği başlatmışlardı”. Bu esnada muhtelif soyadı tekliflerinde bulunmuş ancak bunlar Mustafa Kemal tarafından pek kabul görmemişti. Söz konusu soyadların neler oldukları ve kimler tarafından verildikleri ise ilk kez Mehmet Şakir Ülkütaşır’ın 1973 tarihli “Atatürk’e Bu Soyadı Nasıl Verildi ve Bunu Kim Buldu” yazısında yer almıştı. Bununla birlikte Ülkütaşır’ın bu sırada aktardığı şu hikâye bugün dahi tekrarlanan bir yanlışın temellerini atmıştı.
“Ülkütaşır’ın aktardığına göre, bu listenin sunulduğu sıralarda Çankaya’da bir yemek esnasında Safvet Arıkan’ın daha önce bir toplantıda kullandığı“Atatürk” ve “Türkatası” gibi iki ismi Mustafa Kemal’in kendisi “Bir de arkadaşlar, ne buyururlar, bakalım!”diyerek tartışmaya açar. Bunun üzerine, Konya milletvekili Naim Hazım Onat “Müsaade buyurulur mu, Paşam?”diye söz ister. Gazi “Arkadaşlar, lütfen hocamızı dinleyelim, diye sözü Onat’a bırakır. Onat da; ‘Türkata’, ‘Türkatası’ gerek yazılışta, gerek söylenişte bana biraz tuhaf geliyor. Arkadaşlar biliyorsunuz, tarihimizde bir ‘Atabey’ sözü, ünvanı vardır. Anlamı da, yine biliyorsunuz: Bey’in, Emir’in, Şehzade’nin hatta Hükümdar’ın ilimde, idarede, askerlikte mürebbisi, müşaviri, hocası demektir. Atabey, kullanılmış, tarihe geçmiş bir ünvan-ı resmidir. Bu ünvanı taşıyan birçok Türk büyüğü vardır. Binaenaleyh biz de Türk’e her alanda atalık etmiş, Türklüğü kurtarmış, istiklaline kavuşturmuş olan Büyük Gazi’mize ‘Atatürk’ diyelim, bu soyadını verelim. Bu bana şivemize de daha munis, daha uygun gibi geliyor demiştir. Gazi, Naim Hazım Hoca’nın açıklamasını daha yerinde bulmuş, hatta üstada teşekkür
İsmet İnönünün meclise teklif vermesi üzerine TBMM tarafından bu soyadı verilmiştir.
Aradığın bilgi, eğlence ve arkadaşlar burada.