Asya( büyük) hun devletinin genel özellikleri nelerdir?

Asya hunların genel özellikleri şöyledir.
Hiung-nualar (Hunlar) hakkındaki ilk bilgilere göre çini kaynakların da rastlandığını görmekteyiz.
Orta Asya"da kurulan ilk Türk devleti olduğunu bilmekteyiz. (Bilinen ilk teşkilatlı Türk devleti).
Orta Asya"daki Türk boylarını ilk kez bir bayrak altında toplamıştır.
Devlet boylar birliği federasyonu anlayışına göre örgütlenmişlerdir(Buna federatif yapı denir).
Merkezi Ötüken olan devletin kurucusu Tuman(Teoman) olarak bilinmektedir.
Teoman özellikle Çin üzerine akınlar yapmış ,ilk Çin imparatoru olan Qin shi huang bu akınlara karşı dünyaca ünlü Çin seddi"ni yaptırmıştır. (,Çin seddinin yaklaşık olarak uzunluğu 2450 km olarak bilinmektedir.
Bu dönem de Türk-çin rekabetinin en önemli ekseni "İpek yolu" ticareti olarak bilinmektedir.
Büyük hun devleti"nde en parlak dönem Mete han dönemin de yaşanmış olduğunu görmekteyiz.
Oğuz kağan destanı"nda "Oğuz kağan"la özleştirilen hun hükümdarı da Mete han olarak bilinmektedir.
Mete dönemin de teşkilatlanmaya çok önem verilmiştir. Nitekim bu dönem de İlk devlet teşkilatı oluşturulmuştur. (Vatan kavramından ilk kez bahsetmiş olduğunu görmekteyiz).
İlk kez onun zamanın da Türk siyasi birliği sağlanmıştır. (Boylar birliği federasyonu).
İlk kez"İkili yönetim" sistemi ile "Kurultay (Danışma meclisi) oluşturulmuştur.
İlk düzenli ordu teşkilatı kurulmuştur.
Orduda "Onlu sistem " oluşturulmuştur.Ayrıca Mete"ıslıklı ok"u bulmuştur.
Mete han"ın tahta çıkış tarihi M.Ö 209 yılı olarak Kara kuvvetleri komutanlığı"nın kuruluş tarihi olarak kabul edilmektedir.
Mete han Çin"e birçok sefer düzenlemişse de , Çin toplumu içerisin de asimile olmamak için Çin"e yerleşmemiş , sadece Çin"i vergiye bağlamıştır. (Ekonomik amaçlı).
Mete"nin ölümünün ardından ise , özellikle Ki-ok döneminden itibaren Çin politikasının (entrikalar) etkisiyle devlet parçalanma sürecine girmiş ve halkın önemli bir bölümü göç etmiştir.Bu gelişme ise beraberin de Kavimler göçene neden olmuştur.