Halk dilinde “hormon” olarak bilinen “Bitki Gelişim Düzenleyicileri” tarımda yaygın olarak kullanılıyor. Bu konuda zaman zaman polemikler de yaşanıyor. Pazarda, manavda iri ve şekilsiz meyve ve sebzeyi gören tüketici “hormonlu” diye almıyor. Uzmanlar; “gördüğünüz iri ve şekilsiz her meyve ve sebze hormonlu değil” diye uyarıyor. Ziraat Mühendisleri Odası, hormonlar konusunda yapılan polemiklere kapsamlı bir çalışma ile açıklık getirdi. Oda’nın bilgilendirici çalışmasını özetleyerek paylaşıyoruz: “Bitki hormonları diğer adı ile bitki gelişim düzenleyiciler, bitkilerde çiçeklenme, olgunlaşma, kök gelişmesi, yaprak, sap ve diğer organların bükülmesi ve ölümü, sap uzamasının engellenmesi veya ilerletilmesi, meyvelerin renk alması, yapraklanma veya yaprak dökümünün engellenmesi gibi birçok fizyolojik olayı etkileyen ve bizzat bitkiler tarafından üretilen kimyasallardır. Sağladıkları avantajlar nedeniyle ekonomik olarak gelişmiş ülkeler tarafından da tarımda kullanılıyor. Bitki gelişim düzenleyicileri denince genellikle akla oksinler, giberellinler, sitokininler, etilen ve engelleyiciler gelir. Beş grupta toplanan bitki gelişim düzenleyicileri bitkiler içerisinde çeşitli tepkilere neden olurlar.
1- Oksinler: Işığa yönelim ile karanlık yanın daha hızlı gelişmesini sağlarlar. Kök gelişmesini ilerletirler. Yan tomurcukların daha yavaş gelişmesini sağlarlar. Çiçek oluşumunu, meyve tutmasını ve gelişmesini ilerletirler. Oksinler çeliklerin daldırılarak köklendirilmesinde kullanılan birçok bileşiğin etkili maddesidir. 2- Giberellinler: Hücre bölünmesi ve uzamasını, tohumda uyku halinin kırılmasını ve hızlı çimlenmeyi teşvik ederler. Yaygın kullanımı olan bir Giberellik Asit (GA3), mandarin ve klemantinde meyve tutumunu, çekirdeksiz üzümde meyve iriliğini artırmada kullanılmaktadır. 3- Sitokininler: Diğer hormonların aksine, hem bitkilerde, hem de hayvanlarda bulunur. Hücre bölünmesini teşvik eder ve doku kültüründen bitki geliştirmek için kullanılan steril ortamlarda yer alır. Eğer bir bitki gelişim düzenleyicileri karışımı ortamında sitokinin daha çok ve oksin daha az ise doku kültürü daha çok sürgün oluşturur. Aksi durumda daha çok kök gelişmesi olur. 4- Etilen: Kendi başına ayrı bir grup oluşturur ve gaz formundadır. Olgunlaşmayı ilerletir, yaprak dökümüne neden olur. Bitki stres durumunda etilen oluşturmayı artırır ve bitkide en çok etilen bitki ömrünün son aşamasında bulunur. Sonbaharda yaprak dokularında saptanan etilen artışı, yaprak dökümünün de bir nedenidir. Etilen keza meyve olgunlaştırmada (örneğin yeşil muzları, erken ve homojen bir hasat için domatesleri olgunlaştırmada) kullanılır. 5- Engelleyiciler (büyümeyi durduranlar ve büyümeyi geriletenler): Absisi
Arkadaşların Ahmetesor'da senden habersiz para kazanıyor olabilir.